Rodzaje cukrzycy

Cukrzyca to choroba układu hormonalnego związana z patologicznymi zmianami na tle hormonalnym i zaburzeniami metabolicznymi.

Do chwili obecnej choroba nie jest podatna na wykorzenienie (całkowita eliminacja). Destrukcyjny proces w organizmie można spowolnić za pomocą leków i dietoterapii, ale nie da się go zatrzymać i rozpocząć w przeciwnym kierunku.

Rodzaje cukrzycy (DM) są zdefiniowane przez Światową Organizację Zdrowia i nie różnią się zasadniczo w świecie medycznym. Cukrzyca jakiegokolwiek rodzaju nie jest chorobą zakaźną.

Cukrzyca może mieć kilka rodzajów, a także różne typy. Ponieważ leczenie każdego gatunku i typu jest inne, należy wiedzieć, który konkretny wariant choroby się pojawił.

Typizacja patologii

Istnieje kilka rodzajów choroby, które łączy jeden główny objaw - zwiększone stężenie glukozy we krwi. Typowanie cukrzycy wynika z przyczyn jej występowania. Stosowane są również metody terapii, płeć i wiek pacjenta.

Medycznie akceptowane rodzaje cukrzycy:

• pierwszy typ jest insulinozależny (IDDM 1) lub młodzieńczy;
• drugi jest niezależny od insuliny (INZDM 2) lub oporny na insulinę;
• cukrzyca ciążowa (GDM) w okresie okołoporodowym u kobiet;
• inne specyficzne rodzaje cukrzycy, w tym:
• uszkodzenie komórek β trzustki na poziomie genetycznym (odmiany cukrzycy MODY);
• patologia funkcji zewnątrzwydzielniczej trzustki;
• dziedziczne i nabyte patologie zewnętrznych gruczołów wydzielniczych i ich funkcji (endokrynopatia);
• cukrzyca uwarunkowana farmakologicznie;
• cukrzyca jako konsekwencja wrodzonych infekcji;
• DM związana z patologiami genomowymi i defektami dziedzicznymi;
• zaburzona glikemia (cukier we krwi) na czczo i zaburzona tolerancja glukozy.

Stan przedcukrzycowy to stan graniczny organizmu, w którym poziom glikemii jest podwyższony (zaburzona tolerancja glukozy), jednak wskaźniki cukru we krwi „nie osiągają" ogólnie przyjętych wartości cyfrowych odpowiadających prawdziwej cukrzycy. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO 2014) ponad 90% pacjentów endokrynologów cierpi na drugi rodzaj choroby.

Według statystyk medycznych istnieje wyraźna tendencja do zwiększania liczby przypadków na całym świecie. W ciągu ostatnich 20 lat liczba chorych na cukrzycę typu 2 podwoiła się. GDM stanowi około 5% ciąż. Rodzaje specyficznej cukrzycy są niezwykle rzadkie i zajmują niewielki procent w statystykach medycznych.

Według płci NIDDM 2 występuje częściej u kobiet przed menopauzą i menopauzie. Wynika to ze zmiany statusu hormonalnego i zestawu dodatkowych kilogramów. U mężczyzn najczęstszym czynnikiem rozwoju cukrzycy typu 2 jest przewlekłe zapalenie trzustki spowodowane toksycznym działaniem etanolu.

Cukrzyca insulinozależna (typ 1)

Cukrzyca typu 1 charakteryzuje się niewydolnością komórek trzustki. Narząd nie spełnia swojej funkcji endokrynnej (wewnątrzwydzielniczej) wytwarzania insuliny, hormonu odpowiedzialnego za zaopatrywanie organizmu w glukozę. W wyniku nagromadzenia glukozy we krwi narządy nie otrzymują odpowiedniego odżywienia, w tym sama trzustka.

Aby naśladować naturalną produkcję hormonu dokrewnego, pacjentowi podaje się dożywotnie zastrzyki insuliny medycznej o różnym czasie działania (krótkim i długim) oraz dietoterapię. Klasyfikacja cukrzycy typu 1 jest podyktowana różnymi etiologiami choroby. Insulinozależny typ choroby ma dwie przyczyny: genetyczną i autoimmunologiczną.

przyczyna genetyczna

Powstawanie patologii wiąże się z biologiczną cechą organizmu ludzkiego, aby przekazać jego charakterystyczne cechy i patologiczne nieprawidłowości kolejnym pokoleniom. W związku z cukrzycą dziecko dziedziczy predyspozycje do zachorowania po rodzicach lub bliskich krewnych cierpiących na cukrzycę.

Ważny! Predyspozycja jest dziedziczna, ale nie sama choroba. Nie ma 100% gwarancji, że dziecko zachoruje na cukrzycę.

przyczyna autoimmunologiczna

Początek choroby wynika z funkcjonalnej niewydolności układu odpornościowego, gdy pod wpływem czynników negatywnych aktywnie wytwarza przeciwciała autoimmunologiczne, które mają destrukcyjny wpływ na komórki organizmu. Wyzwalacze (pchające) do rozpoczęcia procesów autoimmunologicznych to:

• niezdrowe zachowania żywieniowe połączone z brakiem aktywności fizycznej;
• niewydolność procesów metabolicznych (węglowodany, lipidy i białka);
• krytyczny niedobór w organizmie cholekalcyferolu i ergokalcyferolu (witaminy z grupy D);
• patologia trzustki o charakterze przewlekłym;
• historia świnki (świnki), odry, wirusa opryszczki Coxsackie, wirusa Epsteina-Barra, wirusa cytomegalii, wirusowego zapalenia wątroby typu A, B, C;
• dystres (długotrwały pobyt w stanie stresu neuropsychologicznego);
• przewlekły alkoholizm;
• nieprawidłowe leczenie lekami zawierającymi hormony.

IDDM powstaje u dzieci, młodzieży i dorosłych poniżej trzydziestego roku życia. Wariant dziecięcy rozwoju cukrzycy typu 1a wiąże się z powikłanymi infekcjami wirusowymi. Forma 1b występuje u młodzieży i dzieci na tle procesów autoimmunologicznych i predyspozycji dziedzicznych. Choroba zwykle rozwija się w trybie przyspieszonym w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.

Cukrzyca insulinooporna (typ 2)

Różnica między cukrzycą typu 2 a cukrzycą typu 1 polega na tym, że trzustka nie przestaje wytwarzać insuliny. Glukoza jest skoncentrowana we krwi i nie jest dostarczana do komórek i tkanek organizmu ze względu na brak wrażliwości na insulinę - insulinooporność. Do pewnego momentu leczenie prowadzi się za pomocą leków hipoglikemizujących (obniżających cukier) i dietoterapii.

Aby zrekompensować brak równowagi w organizmie, trzustka aktywuje produkcję hormonu. Pracując w trybie awaryjnym, narząd z czasem ulega zużyciu i traci funkcję wewnątrzwydzielniczą. Cukrzyca typu 2 staje się zależna od insuliny. Spadek lub utrata podatności komórek na endogenny hormon wiąże się przede wszystkim z otyłością, w której zaburzony jest metabolizm tłuszczów i węglowodanów.

Dotyczy to zwłaszcza otyłości trzewnej (odkładanie się tłuszczu wokół narządów wewnętrznych). Ponadto przy nadwadze ciała utrudniony staje się przepływ krwi ze względu na liczne blaszki cholesterolowe wewnątrz naczyń, które powstają podczas hipercholesterolemii, która zawsze towarzyszy otyłości. W związku z tym komórki organizmu mają niedobór zasobów odżywczych i energetycznych. Inne czynniki wpływające na rozwój NIDDM to:

• nadużywanie alkoholu;
• gastronomiczne uzależnienie od słodkich potraw;
• przewlekłe choroby trzustki;
• patologia serca i układu naczyniowego;
• ekscesy w jedzeniu na tle siedzącego trybu życia;
• nieprawidłowa terapia hormonalna;
• skomplikowana ciąża;
• dziedziczność dysfunkcyjna (cukrzyca u rodziców);
• rozpacz.

Najczęściej choroba rozwija się u kobiet i mężczyzn w wieku 40+. Jednocześnie cukrzyca typu 2 jest utajona i może nie wykazywać ciężkich objawów przez kilka lat. Terminowe badanie poziomu glukozy we krwi może wykryć stan przedcukrzycowy. Przy odpowiedniej terapii stan przedcukrzycowy jest odwracalny. Jeśli traci się czas, postępuje, a następnie diagnozuje się NIDDM.

Cukrzyca ładowa

W medycynie występuje termin „Cukrzyca 1, 5" lub nazwa cukrzyca Łada. Jest to autoimmunologiczne zaburzenie produkcji hormonów i niewydolność procesów metabolicznych, które występują u osób dorosłych (w wieku 25+). Choroba łączy pierwszy i drugi rodzaj cukrzycy. Mechanizm rozwoju odpowiada IDDM, utajony przebieg i manifestacja objawów są podobne do NIDDM.

Wyzwalaczami rozwoju patologii są choroby autoimmunologiczne w historii pacjenta:

• niezakaźne zapalenie stawów międzykręgowych (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa);
• nieodwracalna choroba ośrodkowego układu nerwowego - stwardnienie rozsiane;
• ziarniniakowa patologia zapalna przewodu pokarmowego (choroba Crohna);
• przewlekłe zapalenie tarczycy (zapalenie tarczycy Hashimoto);
• młodzieńcze i reumatoidalne zapalenie stawów;
• przebarwienia (utrata pigmentu) skóry (bielactwo nabyte);
• patologia zapalna błony śluzowej okrężnicy (wrzodziejące zapalenie jelita grubego);
• przewlekłe uszkodzenie tkanki łącznej i gruczołów wydzielania zewnętrznego (zespół Sjogrena).

W połączeniu z dziedziczną predyspozycją zaburzenia autoimmunologiczne prowadzą do progresji cukrzycy typu Łada. Do wykrycia choroby stosuje się podstawowe metody diagnostyczne, a także mikroskopię krwi, która określa stężenie immunoglobulin klasy IgG do antygenów - ELISA (test immunoenzymatyczny). Terapię przeprowadza się poprzez regularne wstrzyknięcia insuliny i korektę żywieniową.

Ciążowa postać choroby

GDM jest specyficznym typem cukrzycy, który rozwija się u kobiet w drugiej połowie okresu okołoporodowego. Choroba jest najczęściej wykrywana podczas drugiego rutynowego badania przesiewowego, kiedy przyszła mama przechodzi pełne badanie. Główną cechą GDM, która jest podobna do cukrzycy typu 2, jest insulinooporność. Komórki ciała kobiety w ciąży tracą wrażliwość (wrażliwość) na insulinę z powodu korelacji trzech głównych przyczyn:

• Reorganizacja hormonalna. W okresie ciąży wzrasta synteza progesteronu (sterydowego hormonu płciowego), blokując produkcję insuliny. Dodatkowo, hormony endokrynologiczne łożyska, które mają tendencję do hamowania produkcji insuliny, zyskują na sile.
• Podwójne obciążenie kobiecego ciała. Aby zapewnić odpowiednie odżywianie nienarodzonemu dziecku, organizm potrzebuje zwiększonej ilości glukozy. Kobieta zaczyna spożywać więcej cukrów prostych, co powoduje, że trzustka syntetyzuje więcej insuliny.
• Wzrost masy ciała na tle spadku aktywności fizycznej. Glukoza, obficie dostarczana do organizmu, gromadzi się we krwi, ponieważ komórki odmawiają przyjmowania insuliny z powodu otyłości i braku aktywności fizycznej. Przyszła matka i płód w tej sytuacji doświadczają niedoborów żywieniowych i głodu energetycznego.

W przeciwieństwie do cukrzycy typu 1 i 2, cukrzyca ciążowa jest procesem odwracalnym, ponieważ zachowane są cząsteczki insuliny i funkcje trzustki.

Odpowiednio dobrana taktyka terapeutyczna gwarantuje wyeliminowanie patologii po porodzie w 85% przypadków. Główną metodą leczenia GDM jest dieta dla diabetyków „Tabela nr 9". W trudnych przypadkach stosuje się zastrzyki z insuliny medycznej. Leki hipoglikemizujące nie są stosowane ze względu na ich teratogenne działanie na płód.

do tego

Określone typy cukrzycy są uwarunkowane genetycznie (cukrzyca MODY, niektóre typy endokrynopatii) lub wywołane innymi przewlekłymi patologiami:

• choroby trzustki: zapalenie trzustki, hemochromatoza, nowotwór, mukowiscydoza, uraz mechaniczny i operacja gruczołu;
• niewydolność czynnościowa przedniego płata przysadki mózgowej (akromegalia);
• zwiększona synteza hormonów tarczycy (tyreotoksykoza);
• patologia podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowa (zespół Itsenko-Cushinga);
• guzy kory nadnerczy (aldosteroma, guz chromochłonny itp. ).

Oddzielna patologia cukrzycowa - moczówka prosta charakteryzuje się zmniejszeniem produkcji hormonu podwzgórzowego wazopresyny, który reguluje równowagę płynów w organizmie.

Środki diagnostyczne

Rozpoznanie cukrzycy (dowolnego typu) jest możliwe tylko na podstawie wyników laboratoryjnej mikroskopii krwi. Diagnostyka składa się z kilku kolejnych badań:

• Ogólne kliniczne badanie krwi w celu wykrycia ukrytych procesów zapalnych w organizmie.
• Badanie krwi (kapilarnej lub żylnej) na zawartość glukozy. Wytwarzany wyłącznie na pusty żołądek.
• GTT (testy tolerancji glukozy). Przeprowadza się go w celu określenia zdolności organizmu do wchłaniania glukozy. Test tolerancji to podwójne pobranie krwi: na pusty żołądek i dwie godziny po „obciążeniu glukozą", czyli wodnym roztworem glukozy przygotowanym w proporcji 200 ml wody na 75 g. Substancje.
• Analiza HbA1C dla poziomu hemoglobiny glikozylowanej (glikowanej). Na podstawie wyników badania ocenia się retrospektywę poziomu cukru we krwi w ciągu ostatnich trzech miesięcy.
• Biochemia krwi. Oceniane są wskaźniki enzymów wątrobowych aminotransferazy asparaginianowej (AST), aminotransferazy alaninowej (ALT), alfa-amylazy, fosfatazy alkalicznej (AP), bilirubiny (barwnika żółci), cholesterolu.
• Badanie krwi na stężenie przeciwciał przeciwko dekarboksylazie glutaminianowej (przeciwciała GAD) określa rodzaj cukrzycy.

Wartości referencyjne cukru we krwi i wskaźniki choroby

Analiza	Na cukier	Test tolerancji glukozy	Hemoglobina glikowana
norma	3, 3 - 5, 5	<7, 8	⩽ 6%
stan przedcukrzycowy	5, 6 - 6, 9	7, 8 - 11, 0	od 6 do 6, 4%
cukrzyca	> 7, 1	> 11, 1	Ponad 6, 5%

Oprócz mikroskopii krwi badana jest ogólna analiza moczu na obecność glukozy w moczu (glikozuria). U zdrowych osób w moczu nie ma cukru (dla diabetyków za dopuszczalną normę uważa się 0, 061 - 0, 083 mmol/l). Test Reberga jest również wykonywany w celu wykrycia białka albuminy i produktu metabolizmu białka kreatyniny w moczu. Dodatkowo zalecana jest diagnostyka sprzętowa, w tym EKG (elektrokardiogram) i USG jamy brzusznej (z nerkami).

Wyniki

Współczesna medycyna dzieli cukrzycę na cztery główne typy, w zależności od patogenezy (początku i rozwoju) choroby: insulinozależna (IDDM typ 1), insulinoniezależna (NIDDM typ 2), ciążowa (GDM w ciąży), specyficzna (DM obejmuje kilka rodzajów chorób spowodowanych defektami genetycznymi lub przewlekłymi patologiami). Cukrzyca ciążowa powstająca w okresie okołoporodowym jest uleczalna. Stan przedcukrzycowy (upośledzona tolerancja glukozy) jest uważany za odwracalny, jeśli zostanie wcześnie zdiagnozowany.